Lezen om nooit meer te vergeten hoe het toeging tijdens de oorlog, en daarna.

Waarom lezen we zo graag oorlogsgeschiedenissen? 

Dat is de vraag die Cathelijne Esser stelt op haar blog.
Uitgeverij Anthos laat het ons weten op Twitter. Ga zelf even kijken wat ze schrijft naar aanleiding van Koningin van de nacht door Yvonne Keuls.
Ik geef hieronder mijn reactie op haar blog post Shoah Business.

Esser beschrijft hoe een Joodse vrouw die aanwezig is bij het leggen van struikelstenen in de straat waar haar familie woonde voor ze werden afgevoerd stelt: "We monopolize the Shoah." In het Engels, met enige afstand dus.

Tja, denk ik meteen, dank je de koekkoek, de shoah/sjoa staat nu eenmaal voor de Joodse Holocaust en niet voor het meer algemene alles overkoepelende: de Tweede Wereldoorlog, waar iedereen in die tijd mee te maken had. Ook zie ik in gedachten die vrouw, zoals ze dat gezegd kan hebben, met irritatie die neigt tot zelfkritiek. Daarover zou een boek geschreven kunnen worden.

Wanneer begon die interesse in oorlogsgeschiedenissen? 

Is er een moment geweest waarop je enorm getroffen werd door een verhaal dat echt gebeurd was? Een verhaal dat je zou doen gruwelen als het om fictie ging? Je kun je vast wel herinneren wanneer het voor het eerst tot je door drong wat er met de Joodse bevolking is gebeurd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Wat was het?

Een boek, een film, een tentoonstelling? 
Want, het is juist om te zorgen dat mensen stil staan bij wat er is gebeurd, dat mensen die wel die connectie met het verleden hebben, diep delven daar waar het pijn doet, opdat het niet vergeten wordt door anderen. Opdat die anderen geraakt worden, en het weer door geven. Ik denk daarbij aan een boek dat ik net gelezen heb, En verder geen leed, door Lilian Pelzman. 

Never again!
Te weten dat je interesse blijft hebben, dat je er voor wilt zorgen dat de geschiedenis zich niet zal herhalen is van belang voor oorlogsslachtoffers and hun nazaten.
En voor degenen die daar stonden in de straat van Cathelijne Esser, bij een steen die geplaatst werd, en misschien zelfs voor die mevrouw met haar zogenaamd luchthartige opmerkingen: "We monopolize the Shoah," en "there's no business like Shoah business."

Het leven is een lach en een traan, en "the show must go on".

Voor sommigen is vertellen over het verleden te pijnlijk, ook al geven ze dat niet toe, vooral niet in bijzijn van een willekeurige vreemde, of zelfs iemand die ze na aan het hart ligt. Anderen, die het allemaal mee hebben gemaakt moeten er niet aan denken om bij zo'n steenlegging aanwezig te zijn.

Lezen om nooit vergeten, daar gaat het om.

Deze t' ekst by Judith van Praag is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Unported License.