donderdag 16 november 2017

Recalcitrant naar de snoge


Het onderstaande schreef ik in reactie op een Facebook stukje door Awraham Meijers, die het maar niets vond dat hij, in de Portugese synagoge in Amsterdam, voor een niet religieuze herdenkingsbijeenkomst voor Kristalnacht, een keppeltje of ander hoofddeksel op moest.

Een paar jaar geleden ging ik met een rubberboot in Utah door een canyon. De schipper, een geoloog, schreeuwde boven het geweld van de wit bruisende golven uit, hij gaf ons een les in "awesomeness" waar ik me helemaal in kon vinden. De natuur, die overweldigende natuur, dat is mijn gebedshuis.
Dat neemt niet weg dat ik bepaalde door mensenhanden gemaakte gebouwen ook als machtig kan ervaren. De muren spreken van geschiedenis, of van hedendaagse ontwikkelingen en technisch vernuft. Daar nemen wij soms graag ons petje voor af. Voor anderen betekent dat juist het petje ophouden. Daar heb ik geen probleem mee.

De vloer naast de aula in de bibliotheek van Rem Koolhaas in Seattle is ontworpen door Ann Hamilton. Een paar honderd 1ste zinnen uit boeken in de wereld collectie van de bibliotheek gegutst in hout. Hamilton had er zorg voor gedragen dat er geen mogelijkheid was om zonder het te weten aan blasfemie te doen. Geen woorden of zinnen op de vloer waar je niet met voeten op mag treden. Dat heet respect voor andermans geloof.

Robert Thurman buddhist en academicus vertelde me voor zijn presentatie in de aula dat er geen Tibetaanse zinnen in de vloer zouden zijn opgenomen, daar het woord, de letters op zich heilig zijn voor Tibetaanse buddhisten. Ik besefte dat dit ook het geval moest zijn voor een aantal andere talen.
Dit heeft niet direct te maken met het dragen van een keppeltje, maar het deed me er wel aan denken.

Ooit ging ik rechtstreeks van het strand naar sjoel, in culottes. Ik hoorde er een oude dame schande van spreken. Terwijl het mij belangrijker leek aanwezig te zijn, dan mijn huid te bedekken, voelde ik me toch beschaamd, en dat gevoel zat me niet lekker.

Jaren geleden ging ik naar de onthulling van een kunstwerk in de tempel van de Sikh gemeenschap nabij Seattle. De Sikhs vonden het niet erg dat vrouwelijke buitenstaanders geen hoofdbedekking droegen, die werden even hartelijk welkom geheten, maar of het nu zo lekker voelt de regels met de voeten te treden? Misschien juist wel, wanneer je tot in je tenen recalcitrant bent ;-)

Deze tekst by Judith van Praag is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Unported License.