 |
| Het vuurwerk uit mijn jeugd bestond uit rotjes |
Toen ik als tien-jarige met mijn ouders in Drenthe terecht kwam, kregen we tijdens de jaarwisseling te maken met twee nieuwe begrippen. Slepen en het groepsgewijs Gelukkig Nieuwjaar wensen.
Slepen betekende dat al wat niet binnengebracht of vastgeklonken was, weggehaald kon worden door wat de ouderen vergoelijkend de jeugd noemden. Zo waren wij na onze eerste Oud en Nieuw op de Roderesch de kar, waarmee mijn vader uit rijden placht te gaan, kwijt. Hij was ziedend, hij had de wagen nota bene bij het paard in de weide gezet. O, ja, en mijn fiets hing in de berk bij de oprit naar ons huis.
Op 1 januari kwamen de opgeschoten jongens, waarschijnlijk dezelfden die de wagen vanachter het gesloten hek hadden weggesleept, vertellen dat de kar een paar kilometer verderop was gesignaleerd. Zij wilden hem, tegen betaling natuurlijk, wel terughalen.
Mijn ouders gingen er vanuit dat het groepsgewijs Nieuwjaar wensen iets typisch Drents was. Niet veel later begreep ik dankzij de buren zelf, dat zij het een goede manier vonden om de jongsten het huis uit te krijgen opdat ze zelf even konden vrijen. Wat dat precies betekende wist ik niet, enkel dat je er geen kinderen bij kon gebruiken.
Omdat de tweeling 'van hiernaast' alle inwoners van het gehucht kenden, klopten ze ook letterlijk bij iedereen op de deur. Van vage bekenden kregen we ieder twee of drie centen, van kennissen een stuiver of soms een dubbeltje, van familie of vrienden van de tweeling een kwartje en heel, heel soms trok een wat aangeschoten buur de beurs uit de kontzak om er een gulden uit te halen.
We waren met dat van deur tot deur gaan de hele middag zoet, letterlijk volgestopt met oliebollen, 'Nieuwjaarsrolletjes', en mierzoete kinderlikeur. Tegen de avond kregen we soms een hartig hapje; een stukje kaas, worst, of een paar zoute stokjes. Het allerlekkerste vond ik toch de Nieuwjaarsrolletjes, helemaal wanneer ze gevuld werden met slagroom.
Bestaan gebruiken zoals slepen en gelukkig Nieuwjaar wensen nog? Was het iets voor heel Drenthe, of enkel iets wat in ons gehucht plaatsvond?
Deze tekst by Judith van Praag is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Unported License.
