zaterdag 3 december 2011

Borduren of schrijven, essentie is de kunst


Het NRC vermeldt in de krant van vandaag dat François Lesage overleden is. Die naam roept herinneringen op aan Parijs en Mumbai. 


Jan Weduwer, hoofdredacteur van het tijdschrift (pure) style (en het Society Shop blad MAN) stuurt me in de herfst van 1988 op pad om voor de mode editie '88/'89 een stuk over de borduur-ster te verzorgen.

Mijn idee! 
In die tijd hoopte ik erop om tezijnertijd over te stappen van het ontwerpen voor het theater, naar het schrijven erover. In het schaduwgebied waarin ik me bevond, kon ik me niets meer passends voorstellen dan een bezoek aan een atelier waar de creaties van beroemde modeontwerpers voorzien werden van kraaltjes en pailletten.

Een interview met de accessoires ontwerper van het huis Lesage, Gerard Tremolin, en het over de schouders kijken van een aantal vrouwen die nijverig het fijne naaldwerk verzorgden, resulteerde in acht pagina's tekst. 
Dat moest ingekort, dat was duidelijk, zei de redactrice toen ik weer terug was in Amsterdam. 

Inkorten?

Het inkorten van een jurkje, dat was mijn pakkie an, maar woorden schrappen? Dat was mij als nieuweling op het schrijversterrein volkomen onbekend, en naar het bleek volstrekt onmogelijk.  

Een beetje advies was niet zo gek geweest. 

Wanneer je met weinig ruimte te kampen hebt omdat je redacteur je een maximum aantal woorden heeft opgegeven, dan is het zaak dat je focust op een bepaald onderwerp, of zelfs onderdeel van een onderwerp. Hele paragrafen vallen op die manier weg. Vervolgens laat je alle overbodige woorden vallen. Net zo lang tot de essentie overblijft.

Had die redactrice me dat verteld, dan had ik iets van haar geleerd. Maar daar kwam het niet van. Tegen de tijd dat het blad in de winkel lag was van mijn ode aan Lesage niet meer over dan zo'n 400 woorden. Het zou nog jaren duren voor ik mijn lievelingen zou kunnen vermoorden. Heb geen angst, 'killing your darlings' is een vrij onschuldige term uit de schrijverswereld.

Wat betreft het handwerk dat destijds nog in Parijs zou worden uitgevoerd, een paar maanden na mijn bezoek aan Atelier Lesage vertelde Tarun Tahiliani, oprichter van Ensemble in Mumbai (destijds nog Bombay), dat het merendeel van Lesage's werk werd uitbesteed in India. 
'Hier om de hoek,' zei hij, 'ik kan je die borduursters zo laten zien.'
 Was ik toen meer journalist geweest dan ontwerpster, of liever liep ik toen niet nog in dat niemandsland rond, dan had ik tegen hem gezegd: 'Laat maar zien.'  
En dan was ik vast ook met hem mee gegaan naar Rajasthan om die meesterlijke wevers op te zoeken waar hij zijn onwaarschijnlijk mooie stoffen vandaan liet komen. 
Maar had ik destijds het huis Lesage ten schande willen maken, door te schrijven dat het borduurwerk niet in Parijs maar in India gemaakt werd? Ik betwijfel het, daarvoor had ik een te groot respect voor de ontwerper, zijn vak en bedrijf. Ik stond er als ontwerpster té dicht bij.


François Lesage(1929-2011) leeft voort in de herinnering aan zijn creaties.


Interesse in het borduurvak? Je kunt het leren bij Ecole Lesage!

Deze tekst by Judith van Praag is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Unported License.